Demirtaş: "İfade özgürlüğü kısıtlanıyor"

Cumhurbaşkanına Hakaret Suçu TCK?dan Kaldırılsın!

CHP Zonguldak Milletvekili Ünal Demirtaş, iç hukuka ve Uluslararası mevzuata
aykırılık teşkil eden ve Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemine geçilmesi ile ilga olan
Cumhurbaşkanına hakaret suçunun TCK’dan çıkarılmasını teklif etti.Konuyla ilgili
olarak, Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına bir kanun teklifi sunan CHP
Zonguldak Milletvekili Ünal Demirtaş, Adalet Bakanı Abdulhamit Gül’e de kaç kişinin
bu suç nedeniyle yargılandığını da sordu.

CUMHURBAŞKANI TARAFSIZ DEĞİL!

Cumhurbaşkanına hakaret suçunun, düzenlenme amacının, temsil ettiği bağımsız ve
tarafsızlığı mutlak olan makamı ile ilgili olduğuna değinen CHP’li Demirtaş,
“Cumhurbaşkanına hakaret suçu; Cumhurbaşkanlığının bağımsız ve tarafsız bir
temsil makamı olması sebebi ile Türk Ceza Kanunu’ndaki “hakaret” suçuna ilişkin
düzenlemeden ayrılmıştır. 2004 yılında, parlamenter rejimin geçerli olduğu
ülkemizde, cumhurbaşkanı bağımsız ve tarafsız konumu ile devleti temsil ettiği için
TCK madde 299 ile korunması amaçlanan unsur da devletin manevi şahsiyetidir.
Nitekim söz konusu düzenlemenin “Devlete Karşı İşlenen Suçlar” içinde yer
almasının sebebi de budur. Bağımsız ve tarafsız tutum ve davranışları ile
Cumhurbaşkanı devleti temsil ettiği için, cumhurbaşkanının şahsında devletin manevi
şahsiyeti korunmak istenmiştir.

Ancak Türkiye’de, bugün Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi uygulanmaktadır.16
Nisan 2017 tarihindeki Anayasa Değişikliği ile başlatılan sistem, 24 Haziran 2018
tarihindeki seçimlerle fiili olarak uygulanmaya başlanmıştır. Bu değişiklik ile bağımsız
ve tarafsız olan ve devleti temsil makamı olan cumhurbaşkanlığı dönemi de sona
ermiştir. Çünkü yeni sistem ile cumhurbaşkanı, aynı zamanda bir siyasi parti üyesi ve
başkanı olabilmektedir. Dolayısıyla 2004 yılındaki sisteme göre korunmak istenen
kavram ve fayda tamamen ortadan kalkmıştır. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip
Erdoğan, önce Adalet ve Kalkınma Partisi’ne üye olmuş daha sonra da Ak Parti’nin
genel başkanı olmuştur. Yıllardır zaten tarafsız ve bağımsız olmayan
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın bu sistem içindeki mevcut durumuna
uygun bir hukuki düzenleme haline gelmiştir.

AMAÇ, TOPLUMU SİNDİRMEK!

TBMM Başkanlığına sunduğu kanun teklifinin gerekçesinde, toplumdaki derin
kutuplaşma ile ötekileştirmeye dikkat çeken CHP Zonguldak Milletvekili Ünal
Demirtaş, şunları ifade etti: “Özellikle son dönemde Cumhurbaşkanına hakaret
davalarındaki artış, Ak Parti Hükümetlerinin toplumu sindirme ve korkutma siyasetinin
sonuçlarından birisidir. Parlamenter rejim içinde dahi tarafsızlığın korumayan
Cumhurbaşkanı, rejim değişikliği sonrasında siyaset üstü konumunu hukuken de
yitirmiştir. Bu da TCK 299’uncu maddesi ile korunmak istenen durumu ortadan
kaldırmıştır. Yani aslında TCK madde 299 ilga olmuştur. Söz konusu maddenin halen
yürürlükte tutulması, bağımsızlığı ve tarafsızlığı sorgulanır olan yargı da göz önüne
alındığında, telafisi mümkün olmayan sonuçların doğmasına sebep olacaktır. Bugün

cumhurbaşkanına hakaret suçu nedeniyle 80 bin civarında vatandaşımızın
hapishanede olduğu ifade edilmektedir. Ana muhalefet lideri Kemal Kılıçdaroğlu’na
linç girişiminde bulunanlar ve diğer muhalefet liderlerine saldırıda bulunanlar
hakkında hiçbir işlem yapılmaz veya tutuksuz yargılanırken, Cumhurbaşkanı Recep
Tayyip Erdoğan’a yöneltilen her türlü eleştiri soruşturma, ceza, tutuklama ile karşılık
bulmakta, bu da toplumda derin bir kutuplaşma ve ötekileştirmeyi beraberinde
getirmektedir”

ULUSLARARASI MEVZUATA AYKIRI!

Söz konusu düzenlemenin uluslararası mevzuata aykırı olduğunu örneklerle
açıklayan CHP’li Vekil,“TCK madde 299’un halen yürürlükte olması, Türkiye’nin de
imzaladığı Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin “İfade Özgürlüğü” başlıklı 10’uncu
maddesine açıkça aykırılık teşkil etmektedir. Nitekim bu konuda, Avrupa Konseyi’nin
anayasal konulardaki uzman organı Venedik Komisyonu, ”Cumhurbaşkanına
hakaret” suçunu düzenleyen 299’uncu maddenin kaldırılmasını istemiştir. Venedik
Komisyonu, 299’uncu maddenin “Avrupa ve uluslararası standartlarla uyuşmadığı,
Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin ifade özgürlüğü ile ilgili içtihadını ihlal eden
kovuşturmaların önüne geçilmesinin yolunun da bu maddenin kaldırılması olduğunu
ifade etmiştir. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin, 22.02.2005 tarihli
Pakdemirli/Türkiye kararında “bir kişi hakaret davasında salt devlet başkanı olduğu
için diğer vatandaşlardan daha fazla koruma göremez” derken,26.06.2007 tarihli
Artun ve Güvener/Türkiye kararında Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi “ifade
özgürlüğü karşısında devlet başkanının ayrıcalıklı statüsü kabul göremez” demiştir.

15.02.2017 tarihinde Avrupa Konseyi İnsan Hakları Komiseri tarafından yayınlanan
Memorandumda, Cumhurbaşkanına Hakaret suçuna ilişkin olarak ülkemizdeki
uygulamaların46 Avrupa Konseyi devlette eşi benzeri olmadığı ifade edilmiş ve “bu
maddenin kullanımı Cumhurbaşkanına ve bu vesileyle onun desteklediği her türlü
politikanın her türlü eleştirinin bastırılması için bir araç haline gelmiş olduğu ve fark
gözetmeksizin emsali olmayan bir seviyede herkese karşı başta gazetecilere,
karikatüristlere, akademisyenlere, ünlülere, öğrencilere ve bazıları reşit dahi olmayan
öğrencilere yöneldiği görülmektedir” denilmiştir” dedi.

HUKUKSAL YANLIŞLIK DÜZELTİLMELİ!

Anayasa ve uluslararası mevzuat açısından aykırılık teşkil eden bu düzenlemenin
Türk Ceza Kanunu’ndan kaldırılması gerektiğini ifade eden CHP Zonguldak
Milletvekili Ünal Demirtaş, teklifin yasalaşması ile “Partili Cumhurbaşkanının,
bağımsız ve tarafsız konumunun ortadan kalkması ve maddenin düzenlendiği
dönemki siyasal rejim içinde korunması amaçlanan faydanın artık olmaması
nedeniyle aslında ilga olan Türk Ceza Kanunu 299’un kaldırılması ile Anayasa ve
Uluslararası içtihatlarla uyum sağlanmış olacağı gibi günden güne daralan ifade
özgürlüğünün önündeki hukuksal bir yanlışlık düzeltilmiş olacaktır” dedi.

KAÇ KİŞİYE CEZA VERİLDİ?

Adalet Bakanı Abdulhamit Gül’ün yanıtlaması istemi ile ayrıca soru önergesi de veren
Ünal Demirtaş,şu soruları sordu:

1)10 Ağustos 2014 ile 24 Haziran 2018 tarihleri arasında, Cumhurbaşkanına hakaret
suçu nedeniyle kaç kişi yargılanmıştır? Bu yargılamalar sonucunda kaç kişiye ceza
verilmiştir?

2)24 Haziran 2018 tarihinden, önergenin yanıtlandığı tarihe kadar Cumhurbaşkanına
hakaret suçu nedeniyle kaç kişi yargılanmıştır? Bu yargılamalar sonucunda kaç kişiye
ceza verilmiştir?